Indagar
coa ollada da luz os contornos
do teu beizo ausentándose
xa implacable sombra
da miña memoria
Respirar
con meditada paixón o aroma
das túas mans presentindo
xa inexplicable teima
as miñas dúbidas
Debuxar
con finxida indiferenza as liñas
das túas nádegas erguéndose
xa sobre as cinzas
da nosa paixón
Cortexar
con medo as melodías do baleiro
dos versos perversos
xa agora
que sei que te amo
Porque sempre é tarde de máis, 4-maio-2010
De novo 18 de decembro. Unha vez máis, as persoas que queremos un mundo máis xusto, un mundo máis humano, un mundo que inclúa e non exclúa, estaremos ao carón das persoas migrantes. Ofrecendo a solidariedade que se merecen. Ofrecendo a calor que precisan. Procurando o respecto que se lle nega en base a leis cada vez menos humanas, cada vez máis inxustas.
Non podemos estarmos hoxe contentos co que acontece en Galicia, en España, en Europa e en xeral no mundo. En efecto, centrándonos no noso contorno máis próximo, temos que constatar, por desgraza, un aumento do racismo, un incremento de actos discriminatorios e xenófobos. E debera enchernos de vergoña permitilo.
Ao longo desta semana, ao igual que todos os días, o noso berro de solidariedade debe ser ben alto e resoar nas durmidas consciencias da sociedade. Unha sociedade que se pecha sobre si mesma está condeada a fracasar, a morrer abafada coas súas propias miserias.
Non podemos ser cómprices da indiferenza. Cómpre vencela e desterrar a pasividade para denunciar o camiño que emprenderon Europa e España coas Directivas da Vergoña e coa Reforma da Lei de Estranxeiría. A sociedade non pode ser o verdugo voluntario das oligarquías que viven dos nosos medos e das nosas ataduras.
Hoxe, 13 de decembro de 2010, no Parlamento Europeo comezouse a debatir unha norma non só polémica, senón racista, que amosa ben de que forma a Unión Europea naufraga; unha norma anti-persoas migrantes e que consiste en que no seo da Unión Europea os traballadores non comunitarios teñan só os dereitos laborais do seu país de orixe e non os que teñen os traballadores comunitarios. En certo modo é unha Directiva Bolkestein aplicada ás persoas migrantes. Unha auténtica aberración! E, por riba, queren que as pensións só se poidan cobrar no país europeo onde se xerou.
Estamos nunha democracia subvertida, que retorce as liñas da propia Democracia en contra dos nosos dereitos en tanto que seres humanos. Como podemos tolerar que, en nome da democracia, nestes precisos momentos, milleiros de persoas migrantes estean privadas de liberdade por simplemente incumprir un requisito administrativo e teñan que sobrevivir con medo nos innumerables Centros de Internamento espallados por toda Europa? Ou como tolerar que a arbitrariedade policial impida a entrada de persoas que veñen de visita ou a reunirse un tempo cos seus seres queridos e que sexan expulsadas sen garantías dos aeroportos españois simplemente por un temor racista e irracional a que se queden no noso país? Como tolerar que os Centros de saúde, os cursos de español para estranxeiros, as estacións de bus, tren ou metro sexan espazos de persecución?
Jacques Rancière déulle a todos estes lamentables feitos o nome de racismo frío, un racismo distanciado que provén das institucións, do Estado e que estende no imaxinario o perigoso virus do racismo e da xenofobia. Novas formas, menos directas, menos populistas e “apaixonadas”, máis hipócritas e agochadas, pero igual de racistas e xenófobas. Un Estado que renuncia a loitar contra as chantaxes do capital e dos grandes donos das finanzas e dos bancos, e que, por pura covardía, dirixe toda a súa forza cara ás persoas, violentando a súa dignidade e vulnerando os seus dereitos máis esenciais. As mostras disto son claras. A hipocrisía do Estado español non coñece límites. Nestes días en que tivo lugar en Compostela o Foro 2010 de Educación Mundial para a Paz, o goberno non concedeu visados a persoas de Nixeria, Guinea-Bissau, Senegal, Serra Leoa, Haití, etc. para que puidesen participar e achegar a súa perspectiva sobre a necesaria cultura de paz. Pero, ao mesmo tempo, ese goberno quere figurar na publicidade como colaborador do evento: pura hipocrisía!!
Loitemos contra as mentiras, os medos infundados e as manipulacións. Aquí non hai rivais laborais. Só persoas que queren traballar con dignidade, como todas e todos nós. Somos unha mesma clase traballadora. Non deixemos que nos dividan por etnia, cultura ou relixión. Divididos nos queren para que non teñamos a capacidade de mudar a triste faciana destas democracias enfermas de tanto neoliberalismo depredador. Temos que loitar, unidos e unidas, contra a desmembración que quere levar a cabo o capitalismo.
Non imos caer nese discurso utilitarista, rendibilista e mercantilista, que enche a boca dos que adoptan rostro amable cando convén e que falan só destas persoas en tanto que número, en base a canto achegan ao PIB ou á Seguridade Social. Son moitos máis os valores que as persoas migrantes, a pesar de todos os atrancos e obstáculos, ao fin, conseguen transmitirnos.
Se as Administracións Públicas non mudan o paso das leis que ditan, se non cambian o seu discurso racista, demagogo e populista, é a Democracia a que perde o paso definitivamente.
Rachemos este discurso alienante e tendamos pontes de encontro.
Esta semana haberá diversos actos en toda Galicia. Un deles, o festival intercultural e reivindicativo que terá lugar na Casa das Asociacións de Cornes en Compostela, a partir das 19h, o venres 17 de decembro.
Animo desde aquí a que vos acheguedes as persoas que desexades un mundo máis xusto e respectuoso cos Dereitos Humanos. Repartiranse as invitacións na praza do Toural o martes 14 entre as 18h e as 20h e o xoves 16 entre as 18h e as 20h na praza Cervantes.
(a imaxe é de Areito, descargada de Rebelión)
Os líderes negros reuníronse e decidiron fundar unha asociación para protestar polo arresto e pola situación de fondo. Elixiron coma presidente a Martin Luther King, que pronunciou as seguintes palabras:
“E vós sabedes, amigos meus, que chega un momento en que a xente se cansa de ser esmagada polos pés de aceiro da opresión. Chega un momento no que a xente se cansa de ser expulsada da brilante luz de xullo da vida, e de quedarse de pé en medio dun frío xélido dun novembro alpino. Estamos aquí porque xa estamos cansos”.
Luther King explicou que unha das primeiras formas de protesta sería facer un boicot ao servizo municipal de transporte. Faríase de forma pacífica. Foi un longo combate pacífico. Participaron nel máis de 50.000 persoas. Os adversarios empregaron todo tipo de estratexias: ameazas, violencias, detencións.
O propio King foi detido. Por lóxicas necesidades, tiveron que idear un medio alternativo de transporte para desprazar á poboación negra, mais, de novo, chegou un mandato para suspender o servizo alternativo.
A solidariedade e o valor camiñaron unidos durante 381 días. Ao cabo deles, o Tribunal Supremo ditaminou que as leis de Alabama sobre segregación nos autobuses eran inconstitucionais.
Foi o triunfo dunha pequena revolución pacífica que cambiaría, nese eido, o futuro.
A Ilustración desencantou o mundo e abriu o camiño da modernidade. A razón crítica é necesaria para desencantar un mundo no que a emancipación desapareceu do horizonte político e a autonomía individual convertéuse en individualismo económico, dunha sociedade en tránsito que, mentres procura as chaves do mundo novo, está encallada no mito da produtividade e no eterno recurso ao trascendental e ao étnico, ao relixioso e ao patriótico.Boa reflexión. Razón crítica para entender cara onde imos....ao naufraxio, como escribiron Santiago Alba Rico e Carlos Fernández Liria?
(...)
A seguridade convertéuse no complemento ideolóxico do proceso de globalización. É a mellor garantía para agochar os territorios escuros -o crime e o diñeiro son os primeiros en globalizarse- que medran sen parar e para asegurarse a submisión dunha cidadanía, a do primeiro mundo, á que o benestar, nun contorno mundial de miseria, volveu neurótica e hipocondríaca" (p. 49, o subliñado é noso)
Saíron os resultados do Informe PISA 2009. Este informe nunca me gustou. Non só polos valores de competitividade que emanan del, senón porque, despois, os seus intérpretes, empregan etiquetas que estigmatizan e diferencian de forma que considero perigosa.
Mais, como resulta que non me gustou o que puiden ler nalgún medio de comunicación español, entrei na ligazón dedicada a PISA pola corporación neoliberal OCDE (só hai que ver a sinonimia que fan entre “países” e “economías”). Non son experto e, polo tanto, falo desde a miña estrita visión de docente despois da lectura da síntese en lingua francesa (26 páxinas) que figura na seguinte ligazón: http://www.oecd.org/document/61/0,3343,en_2649_35845621_46567613_1_1_1_1,00.html © OCDE 2010.
Consultei tamén o informe preparado polo Ministerio de Educación, descargable na web educacion.es. (Hai que dicir que o informe podería ser máis lixeiro se non figurasen demasiados exemplos do modelo de actividades que se propuxeron aos alumnos e alumnas. Ademais, penso que hai un exceso de táboas e gráficas fronte a poucas análises cualitativas).
***
En primeiro lugar, critico a consideración que algúns medios realizaron ao cualificar de “lastre” para a suba de nivel competencial aos “repetidores” e aos “inmigrantes”. Cómpre non estigmatizar e menos aínda facer únicos responsables –insisto únicos- a este alumnado. Pero claro, facer unha valoración cualitativa seria tería por consecuencia anular a “equidade” do sistema educativo, tantas veces enfatizada polo informe do ministerio e os propios medios. Unha equidade que relativizo se temos en conta a elevada franxa de repetidores, a existencia de centros privados, e o feito de que exista un desequilibrio entre alumnado que require dunha atención personalizada e o alumnado que non.
En segundo lugar, ao non dispoñer de todos os datos, non sei se é pertinente establecer diferenzas e outras valoracións de corte político que nada teñen que ver coa realidade das probas. Se se comenta que o alumnado de El País Valencià, Castilla-La Mancha e Extremadura non participaron na proba, dificilmente poderíamos considerar os resultados como indicativos. O número de alumnos e alumnas que participaron nas probas foi de 27.000 (non os 25.000 que figuran no Galicia Hoxe), pertencentes a 910 centros. Hai moitos aspectos que permanece pouco claros: cantos centros e alumnado galego participaron nas probas? que distribución entre públicos e privados houbo? etc...No informe non vexo nada sobre os datos que emprega o ministerio para establecer as xerarquías entre comunidades.
De procurar probas definitorias para determinar os valores do alumnado galego habería que introducir un número moitísimo máis elevado e responder aos mesmos criterios de selección en todas as comunidades autónomas.
***
Fago esta valoración porque, a pesar de que se traten de forma secundaria as “matemáticas” e as “ciencias”, o obxectivo central das probas é a competencia chamada “comprensión escrita”.
A media combinada nesta competencia é na OCDE de: 493
As sub-escalas da compr. escrita:
a) localizar e extraer (en castelán traducen como “acceder y obtener”)
b) integrar e interpretar
c) reflexionar e avaliar
d) textos contínuos
e) textos non contínuos
A posición combinada de España:
1) Shanghai (China): 556
2) Corea: 539
3) Finlandia: 536
4) Hong-Kong (China): 533
5) Singapúr: 526
6) Canadá: 524
7) Nova-Celanda: 524
8) Xapón: 520
9) Australia: 515
10) Paises-Baixos: 508
11) Belxica: 506
12) Noruega: 503
13) Estonia: 501:
14) Suíza: 501
15) Poloña: 500
16) Islandia: 500
17) Estados UNidos: 500
18) Liechtenstein: 499
19) Suecia: 497
20) Alemaña: 497
21) Irlanda: 496
22) Francia: 496
23) Taipei chinés: 495
24) Dinamarca: 495
25) Reino-Unido: 494
26) Hungría: 494
27) Portugal: 489:
28) Macao (China): 487
29) Italia: 486
30) Letonia: 484
31) Eslovenia: 483
32) Grecia: 483
33) España: 481
34) Chequia: 478
35) Eslovaquia: 477
Posto: 33. a unha distancia de 12 ptos da media combinada; a unha distancia de 75 ptos do primeiro país. Por debaixo de 21 países da UE....
Voume quedar con algunhas das valoracións cualitativas da síntese xa referida.
***
Os resultados fan pensar que numerosos alumnos e alumnas son penalizados por partida dobre: viven nun medio desfavorecido e frecuentan un centro educativo cuxa dotación é de inferior calidade. En numerosos países existe unha forte correlación entre medio socioeconómico e resultado escolar. En España tamén por moito que se procuren gráficas para entorpecer a directa visión dos feitos. De aí a tendencia do informe a presentar gráficas eliminando as condicións socioeconómicas e culturais. Algo absurdo, xa que esas condicionantes interactúan de forma plena coa escola á hora de conformar o sistema educativo.
A desvantaxe socioeconómica é un fenómeno de múltiples facianas, e a política educativa, por si mesma, non podería atenuar o impacto, sobre todo a curto prazo. En comprensión escrita un alumno ou alumna procedente dun medio socioeconómico máis privilexiado supera aos que proceden dun entorno socioeconómico medio en 38 puntos, isto é, o equivalente a case un ano de estudos, como media, nos paises da OCDE. A distancia increméntase se falamos dun alumno ou alumna procedente dun medio desfavorecido. Máis de 50 puntos en Francia, por exemplo.
24% de mozos por debaixo do nivel 2 de competencia
15% de mozas.
I.e. en perspectiva...o nivel de abandono será maior nos mozos que nas mozas.
“Nos países da OCDE, o alumnado inmigrante de primeira xeración, isto é aqueles que naceron no estranxeiro de pais estranxeiros, acusan uns resultados 52 puntos inferiores como media con respecto ao alumnado autóctono”
***
A implicación das familias é moi importante á hora de definir os primeiros pasos dos seus fillos e fillas no mundo da lectura. Loxicamente, o alumnado con pais e nais que lles lían libros con frecuencia amosa mellores resultados.
Nos países da OCDE, 37 % do alumnado confesa que non le por pracer.
As nenas len máis e mellor ca os nenos. Nos países da OCDE dáse unha distancia de 39 puntos de media entre nenos e nenas en comprensión escrita, case un ano de estudos, e podería explicarse pola diferente motivación e implicación.
***
Unha elevada taxa de repetidores é xeralmente sinónima de pobres resultados globais.
A síntese sinala que os países que presentan unha elevada taxa de repetición, as diferenzas socioeconómicas en termos de resultados son máis marcadas, suxerindo que o alumnado que procede dun medio socioeconómico desfavorecido tende a ser máis afectado pola repetición.
Outra das valoracións da síntese que me interesan é cando remarca que unha orientación temperá do alumnado vai en detrimento dos seus resultados globais.
“Los alumnos que han repetido dos años obtienen una puntuación inferior equivalente a casi dos niveles a la de los alumnos de 4º de ESO y los que han repetido un año tienen una puntuación inferior en más de un nivel.” (p. 146, Informe Pisa do Ministerio). E se consideramos que “Los alumnos repetidores, por tanto, sufren un alto riesgo de padecer exclusión social” (p. 112, Informe Pisa do Ministerio) e que en España un 36% dos 27.000 alumnos e alumnas era repetidor en 2009, podemos pensar que o sistema non sabe dar resposta a unha enorme cantidade de mozos e mozas. E peor será se deixan o sistema educativo ao cumprir os 16 anos de idade. Se, por riba, moitos e moitas son inmigrantes....u-la equidade?
