jeudi 30 avril 2020

O SOSEGO OU A ARTE DE VIVIR


O SOSEGO OU A ARTE DE VIVIR

Se estivese redactando algún artigo de investigación, diría que estamos ante unha proba da intertextualidade, en concreto, do intertexto incipitario, pois o título destas palabras retoma e recrea o nome que ten o libro de Wilhelm Schmid, Sosiego el arte de envejecer (Kairós, 2015).


No fondo, vivir é saber facerse vello. Unha constatación empírica que marca o reloxo que nos acompaña desde que nacemos. Nestes convulsos días, onde se pode ver todo tipo de decisións (supoñemos que) benintencionadas pero (pensamos que) mal consideradas, é preciso recuperar algunha das ensinanzas que dá a perspectiva do camiño andado. Cando te xiras e ves ao lonxe as crebas e o ronsel que deixa a existencia en forma de experiencias.

E coincidimos co autor en que a primeira vez que pensou no tema foi cando cumpría 50 anos. Sígolle a pegada cos meus 51. El fixera unha conferencia falando da súa nai e da serenidade coa que afrontaba o seu día a día. Serenidade que non alumea as pezas da casa que habitamos baixo a monitorización dixital que nos engule. Noutros momentos falei da aceleración social, tal como a explica Harmudt Rosa. Mesmo traballo educativamente a través da práctica da desaceleración a través dos proxectos e da praxe que desenvolvo.

"Una persona solo puede vivir con serenidad cuando acepta la verdad" (p. 10). Mais, é moi difícil asumir que hai aspectos que non podemos realizar...No entanto, a capacidade de serenidade foi a que me permitiu afrontar a recuperación do ataque ao corazón do 21 de outubro de 2017. E saber ben que cousas podía facer sen expoñerme a unha volta á UCI e cales non. E na miña recuperación tivo un peso enorme a comprobación e a praxe de entender a pedagoxía dos errores. Sen ser vello, unha enfermidade, que se converte nunha compañeira permanente, fai que experimentes a vertixe do salto adiante. Pero a mente ten que ser quen de medir moi ben os pasos ausentes e saber que o salto, no fondo, é unha ficción. A serenidade implica non ter medo, non obsesionarse coa enfermidade. Algo que hoxe, cando todo semella naufragar baixo a acción dun virus, éme de escudo ante o Estado de Histeria actual. A prudencia e a prevención nunca poderán ser compañeiras do medo obsesivo e do pánico. Mais, como definir o feito de que as tres únicas veciñas (entre 60 e 70 anos) da aldea zamorana de Escuredo, en Rosinos de la Requejada, fosen sancionadas pola Garda Civil por saltarse o confinamento? Na aldea residen tamén os tres esposos. Como é posible que a razón non habite nas mentes de quen decidiu sancionalas? Decididamente, baixo un Estado de Histeria desátanse todos os desacougos imaxinables. O máis triste é que se fai usando o amparo da Democracia, atacando dereitos e liberdades, e, de paso, incrementando a absoluta idiotez dos actos sen sentido.

"Prefiero rescatar conscientemente la vida que se encuentra enterrada en cada arruga" (p. 10). Schimid escribe o libro tendo xa 60 anos. A súa reflexión adquire unha fermosura poética que merece aprendizaxe e experimentación.

Precisamente, hoxe, penso que ás nosas persoas ancianas non as tratamos nada, pero nada, ben. En moitas das ocasións sofren unha soidade forzosa, que posúe unha terrible forza depresiva. Noutras as consideramos como simples novos bebés, negando toda a experiencia e a enorme vida que contén a súa memoria. Non podo deixar de recordar, a este respecto, as ensinanzas de persoas como Nicanor Acosta ou Encarna Díaz, cos seus 81 anos, ou de Juan Castro co que teño o pracer de conversar cunha caña todos os mércores de noite -xunto con outros 3 ou 4 templarios máis-. Os seus 84 anos teñen moita forza para quen saiba escoitar e aprender. O diálogo de ida e volta enriquece sen límite. E a serenidade coa que afronta a necesaria convivencia co 'bicho' é admirable: sen medos, co desexo de poder pasear -necesario para os ósos, din os médicos- e poder tomarlle unha...e falarmos da Ditadura franquista, da cultura, de como era a docencia en Inglaterra, etc... Toda unha memoria que necesita expresarse, vivir, non ser recluida nun espazo de varios metros cadrados.

Si, tratámolas mal: as residencias de maiores, sometidas ao lucro da privatización e á degradación do servizo foron espazos da morte anticipada. A previsión lóxica non fixo a súa aparición. O virus só tiña que entrar para asolar un lugar onde tiña as mellores dianas: persoas maiores, con algún achaque lóxico polo paso dos anos, outras con algunha enfermidade na mochila, e todas moi xuntas, pola necesidade de ter compañía.

Non son experto, mais sei observar e pensar, e só hai que sumar residencias e hospitais para intuir o que acontece hoxe cos tests: que o COVID-19 non circulou en Galicia coa forza que o fixo, por exemplo, en Madrid. Agora, de seguro que se tentará demostrar que os tests son defectuosos...porque, no fondo, queremos tranquilizarnos co dato de que si, de que o virus circulou e nos inmunizamos contra el. E tamén porque faría máis aceptable a decisión de decretar un Estado de Alarma. Pero resultará, ogallá me equivoque, que non. Pode que veña con máis fame despois de setembro. Teremos aprendido en prevención e tratamento dos focos transmisores daquela...para que non teñamos que sofrer un confinamento negativo?

A serenidade implica considerar a vida en toda a súa extensión: desde que somos crianzas até a senectude. Curioso: estes dous extremos foron os que menos se beneficiaron das excepcións durante o prolongado Estado de Alarma.

De feito, as primeiras reaccións sobre as consecuencias do virus nas persoas maiores demostraban o terrible egoismo e individualismo que inocula no noso imaxinario o capitalismo. O autor denomina iso "consecuencia del yoísmo desmesurado que impera en la actualidad" (p. 12).



Os clásicos son, a este respecto, unha constante fonte de saber. Epicuro denominaba 'ataraxia' a ausencia de turbación. Pero hoxe poucos saberían aplicar as ensinanzas de Epicuro, pois os plans de estudos turbocapitalistas encargáronse de retirar as humanidades por non seren 'útiles' ou 'rendibles' na selva do mercado. E así nos vai en tempos de confinamento, onde a solución non pasa pola reflexión interiorizada, a lectura pausada e a conversa. Todo foi engulido pola luz adictiva das pantallas dixitais. Unha receita que mañá será enfermidade. Unha ferramenta nunca pode ser un fin. E o espazo de lecer da clase traballadora non pode ser NUNCA o espazo de traballo que xere beneficios ao gran capital.

Rematarei esta nota coa descrición que realiza Schmid dos dez pasos para acadar a serenidade:


PRIMEIRO PASO.- 
Adquirir conciencia das distintas etapas da vida.

SEGUNDO PASO.-

Coñecer as peculiaridades da fase da vida en que estamos e saber que se pechan alternativas. Podemos aplicar estratexias de compensación, de concentración, de selección e de optimización para vivir de forma axeitada.
"En la vejez aún hay que aprender a ser más lentos, a repartir las fuerzas de una manera más eficiente, a cuidarse más, posiblemente a estar más solo que en épocas anteriores, a reflexionar sobre la vida que ya se ha vivido y a tener presente la muerte que ya no es una posibilidad lejana" (p. 31).

TERCEIRO PASO.-

Teremos que acostumarnos a todo, mesmo a ter dor e a soportala se non é moi acusada. Os hábitos e as rutinas que nos benefician dan tranquilidade. As rutinas teñen unha enorme importancia, por exemplo, nas persoas con Trastornos do Espectro Autista. Eu non podo saírme delas: sonme necesarias para habitar o día a día. Non me gusta nada a improvisación nin que se altere o planificado. Por iso, non planifico xa nada a medio prazo.

CUARTO PASO.-
Disfrutar conscientemente dos pequenos praceres, esas pingas de felicidade, esas pequenas doses de alegría. O seu pensamento anima os días. Schmidt alude tamén ao pracer do recordo e do xa vivido.

"Un placer que se intensifica con la edad es el placer de la conversar y quizá también el placer de escribir algunas cosas uno mismo y para los demás" (p. 44).


QUINTO PASO.-
Necesidade de saúde que require, cando somos maiores ou enfermos crónicos, da necesidade de movernos, de camiñar, pasear, ou facer exercicio con moderación. É preciso tamén saber vivir con eses estadios de melancolía e saber fuxir da depresión incapacitante.


"La melancolía resalta en la vejez sobre todo la soledad existencial, que queda reforzada por un acultura en la que el yo reina como nunca antes" (p. 55).

SEXTO PASO.-

A procura do contacto físico, di Schmid, é o sexto paso. Eu diría antes ben estar, ao longo dos días, en compañía de seres queridos, de amizades, sen necesidade de que sexa permanente e constante ese contacto.


SÉTIMO PASO.-

O amor e a amizade. A importancia das amizades coas que nos reconfortamos, coas que falamos en confianza, coas que nos sinceramos.

"La vida es más hermosa y tiene más sentido cuando existe al menos una persona de cuya existencia me alegro y que por su parte se alegra de que yo siga aquí, aunque no sea todos los días" (p. 67).

OITAVO PASO.-
Coñecemento para adquirir alegría e serenidade. En Grecia, euthymia era o estado de dicha, de alegría. Para min, o máis importante é saber que teño o suficiente para acadar este estadio.


"Sabia es la persona que sabe vivir con lo que recibe en cada momento, que puede extraer algo positivo incluso de las situaciones más desgraciadas" (p. 76)


Saber ollar a morte, a dos demais, que nos van deixando, e a nosa propia.
"Mientras siga exstiendo la muerte, acad persona debe tomar una última decisión" (p. 82).

DÉCIMO PASO.-
Para Schmid a última fase ten que ver co diálogo sobre 'que hai despois da morte'. Esta trascendencia dependerá das crenzas de cada quen. Eu, que son ateo, sei que deixarei esta terra para ser só parte dela.

Brión, 30-abril-2020


vendredi 24 avril 2020

DESDE O DIVÁN DE FREUD


Cando todo fai crac
Os sentidos do noxo
Roen no horror
Ou viven do medo
Nunca teñen
Abondo na
Visión desta V
Ictoria e ti
Rexeitas o fedor
Unico de Ubú
Surrealismo somos

Desde o diván de Freud
Xabier Ron
24/04/2020



A AUSENCIA DE NEGATIVIDADE É NEGATIVA ou COMO OS ESTADOS XIRAN SOBRE O AUTORITARISMO


0.Entre a ensinanza virtual, que nos desangra tanto a alumnado como a min e na que non creo -a pesar de poñerlle todo o afán e vontade en que sirva para algo-, e os escasos momentos de pracer hedonista que podo rescatar deste encerro forzoso, sinto o cerebro que me estoura e por iso, os temas van tamén abrollando coma choupíns nun día de outono.

1. De repente, nunha sociedade confinada, preténdese solucionar todo o que non se fai no día a día dunha vida desenclaustrada. Gobernantes e gurús predican aspectos tan sorprendentes coma absurdos: a educación a distancia permitirá "avaliar a capacidade de desenvolvemento como ser humano do alumnado" (ministra Celáa dixit); a medicina do futuro virá a través dunha diagnose realizada a distancia, sen valoración corpórea e visual directa dos corpos (Feijóo dixit); ir a un supermercado é mellor que xogar ao aire libre ou pasear (Goberno dixit e logo rectifica pola vía das 'ostias'); controlar con fins nada honrosos o clima de críticas ao goberno (Marlaska dixit), etc, etc.

2. Non soporto as mensaxes que se asentan en convencerme de que o confinamento é para protexer a miña saúde. Para iso non foi. Foi/é para o motivo fundamental de que o sistema sanitario e de asistencia social non escachen. E aínda así escacharon (Madrid, Catalunya, hospitais de campaña e morgues improvisadas). Non hai máis que ver onde se produciu a maior parte dos contaxios en Galicia: residencias de persoas maiores e centros hospitalarios e sanitarios. Para tranquilizar a conciencia afírmase que as persoas contaxiadas son moitísimas máis que as recontadas oficialmente e establécense proxeccións numéricas especulativas sobre esa realidade. Mais o certo é que fallaron os mecanismos de previsión: localizar os focos iniciais de contaxio, test masivos, control e abastecemento material de protección aos colectivos máis expostos e máis vulnerables. Iso non se fixo e, considerando que o noso sistema público de saúde tiña as costuras un tanto delicadas a prevención derivou en paliativo.

3. Ademais de obrigarnos a sorrir e gozar do confinamento, Gobernantes e gurús desempolvan o receitario da positividade, como se fose negativo estar disconforme con este confinamento e as súas consecuencias físicas, psíquicas, emocionais, económicas, sociais, etc. Esta circunstancia foi moi ben analizada polo filósofo Byung-Chul Han que fala mesmo da imposición no imaxinario do 'positivo', cando a dialéctica do negativo é o que move toda descoberta, todo avance científico e afortala toda democracia.

4. Só o silencio do obediente pensamento correcto pode aceptar o autoritarismo que se detecta na actuación dos Gobernantes. Este autoritarismo e a represión que se detecta: Por que se sanciona a un grupo de manifestantes que ían provistos de protección e estaban a unha distancia prudente un de outro? Como ser disidente e discrepante se incluso as redes sociais son sometidas ao escrutinio gubernamental?

5. Chomsky afirma nunha entrevista en Rebelión (24/04/2020) que existe a posibilidade de que os Estados se convirtan en altamente autoritarios e represivos para espallar o manual do neoliberalismo con máis forza mesmo que agora.

O futuro dirá como se reordena o Estado, se contra os intereses e desexos das oligarquías do capital, coa aplicación de receitas sociais, que afortalen servizos públicos e ben común, ou se a favor desa mesma oligarquía deixando que a débeda pública se coma todo avance en servizos públicos e salarios dignos. Manuel Humberto Restrepo afirma que para "los dueños del mundo (...) el virus resulta estimulante, inclusive para neoliberizar el amor y la muerte, que parecían cosa de poesía. Nada va a quedar estable, pero no por el virus, el capital será aún más liquido (Bauman), màs burbuja (Sloterdij), más rizoma (Deleuze), pero en todo caso, más parecido al carbón que se quema en la maquina y desaparece sin dejar rastro (Marx)". A imaxe do rizoma lévanos á hipercultura propia destes tempos de pantalla e órdago dixital (Byung-Chul Han, La hiperculturalidad, 2018), onde nada ten estrutura de proceso, de desenlace e moito menos de horizonte.


6. A min persoalmente, resúltame incómoda a expresión de ledicia do confinamento, que considero falaz e impostada. Como se a gran pantalla en que se converteu a comunicación humana fose unha marabilla ou, peor aínda, unha oportunidade. Este novo mantra, unha auténtica navallada sobre o que nos fai realmente humanos, non deixa de abrollar debuxando o contorno da linguaxe do pensamento politicamente correcto. Aí están as plataformas de todo tipo aproveitando a fenda: que se libros dixitais, que se educación dixital, que se medicina dixital, que se sexo dixital, etc...

7. Paradoxalmente, neste ideario da positividade latexa tamén a sospeita. A sospeita nace cando non se sabe operar coa negatividade natural e lóxica que posúen os feitos. Todos os días confróntome coa tarefa de tentar transmitir algún coñecemento -para nada vou seguir o decálogo da OCDE e dos gurús neoliberais do ensino- sobre a miña materia. Fágoo, pero non caio na falacia de pensar que isto, como xa dixen, é educación ou ensino. A escola e os corpos en copresenza son o pórtico fundamental para unha educación crítica e emancipadora.

8. Ao facer isto, defendo a miña capacidade como docente de saber que esta situación é unha aberración educativa e de poder ponderar todas as incógnitas e saber que criterios e que instrumentos de avaliación son pertinentes para unha situación complexa e absurda ao mesmo tempo. Pero que non me procuren convencer de que o anuncio no BOE resolve nada...porque, como todo anuncio, como toda literatura performativa, dependerá da eficacia, eficiencia e coherencia das accións encamiñadas a dar conta do que figure no papel.

9. Cegueira ou inxenuidade? A sociedade capitalista aséntase na estratificación social e para que haxa o 1% dominante arriba ten que existir un 99% dominado. E nese 99% tamén hai substanciais diferencias de clase e de asunción de cotas de poder.

Pénsese, senón, nos que están enchendo os seus petos coa enfermidade? Na farmacia do barrio un bote de xabón aséptico de 100 ml pasou de un par de euros a custar case 6€, e non digamos as máscaras...tamén os produtos de primeira necesidade, os alimenticios, incrementaron os seus prezos ante a demanda existente. Non é preciso saber de economía para deducir que o capital busca beneficio sempre e que, desde o minuto un en que se decreta o Estado de Alarma, había que contemplar un abano de medidas intervencionistas que limitasen o prezo dos produtos básicos de tipo alimenticio e sanitario. Toda a literatura política asentada en Marx sabe que en tempos de crise, o capital fai caixa e prepara escenarios. Máis, se cabe, cando eles mesmos fixeron uso das metáforas bélicas: sabido é que na guerra civil triunfou estraperlo...

10. E cando falamos de encher o peto, tamén falamos de enchelo coas vontades alleas para configurar o escenario da política. En Bolivia o racismo supremacista e golpista da branquitude segue asasinando as posibilidades dos seguidores de Evo Morales, acusándoos e levándoos ao cárcere (até 3 anos!!!) de seren 'escapistas do confinamento'; en Colombia segue a persecución de líderes indíxenas; en Salvador Luis Alvarenga (Rebelión, 24/04/2020) infórmanos da utilización do discurso do medo e da represión:

Lo que no logra verse siempre es que la eficacia de la cuarentena obligatoria no está acompañada por la eficacia en las medidas de detección y seguimiento de casos sospechosos de tener el virus. El gobierno ha mantenido un discurso de miedo hacia la expansión de la epidemia, al utilizar datos preocupantes de otros países, para vaticinar que el coronavirus llegará hasta la puerta de cada casa, junto a las amenazas a la población que no acate el confinamiento ni el estado de excepción. El ministro de seguridad pública amenazó con enviar a los centros de retención a cualquier detenido, donde, según sus palabras, «se contagiará con el virus». Las detenciones arbitrarias se multiplican de modo alarmante Más aún, el peligro es que el estado de excepción deje de ser excepcional y se convierta en algo normalizado. Algo de eso advertía Walter Benjamin.

Non está o medo detrás do comportamento lamentable da delación? Das ameazas e dos escritos denigratorios cara a persoal sanitario e outros? Non foi amplificado ese medo coa militarización da axuda e coa comunicación cotiá de sancións e de toda a numeroloxía que conleva contaxios e mortes? A ninguén lle parece antidemocrático que se pronlongue o Estado de Alarma coa restrición de dereitos e liberdades?

11. Álvaro García Linera, nunha conferencia dada en Arxentina, fálanos de que "un pánico global se ha apoderado de los medios de comunicación y una niebla de sospecha sobre el otro cercano, portador de la enfermedad, quiere encumbrarse en el espíritu de la época. (...). Se trata de una manera mutilada de globalizar la sociedad que, al tiempo de generar más desigualdades e injusticias, debilita los mecanismos de protección y cuidado creados a lo largo de décadas por los diferentes estados nacionales. No estamos ante un Estado social protector sino patrimonializado por una aristocracia de los negocios, como ya sucedió durante todo el periodo neoliberal que nos ha llevado a este momento de descalabro societal" (pódese consultar en Rebelión, 24/04).

12. Nese amplo espectro de aristocracia do 1%, por poñer un exemplo, está o mundo das comunicacións, da tecnoloxía virtual: Padece esta crise ou benefíciase dela? Eva Illiouz fala da "gran fiesta de la tecnlogía virtual (...). No tengo dudas de que en el mundo post-coronavirus la vida virtual y a larga distancia tomará un vuelo propio" ("El coronavirus y la insportable levedad del capitalismo", Rebelión, 18-IV-2020).

13. Agora, co virus, queren dar a sensación de que a enfermidade nos iguala -unha enorme e cruenta falacia-. É certo que todas as persoas podemos enfermar, pero non todas temos as mesmas posibilidades de cura. Comprobado está que as persoas empobrecidas son as que sofren e morren máis debido a todo tipo de enfermidades evitables. Porque o mundo non empeza e acaba nas paredes da casa dun. O confinamento fai que perdamos tamén esa perspectiva, mais hai que saber erguer a vista máis aló do horizonte inmediato da 'República Independente da miña casa'.

14. Por iso, recomendamos a lectura do artigo de Guadi Calvo, "África: Covid-19 y una guerra que siempre comienza" (Rebelión, 18/IV/2020), onde fai un reconto das consecuencias nos campamentos que existen no continente africano, ateigados de persoas desprazadas, de migrantes, de refuxiadas das numerosas guerras, famentas, expulsadas pola seca e polas inundacións...Quen pensa e actúa por esas persoas nunha sociedade confinada? Que sistemas de saúde públicos permitirán a curación dunha enfermidade máis -cruenta si e mortal cos enfraquecidos de saúde- entre as numerosas que golpean África e as sociedades empobrecidas? Se acceden ao artido do arxentino Guadi Calvo coñecerán como os conflitos bélicos sacuden o continente africano e algúns datos sobre campamentos de refuxiados.

15. Non creo na resignación á hora de perder dereitos e liberdades en democracia, cómpre esixirmos que os Estados asuman o seu rol, tal como o teñen que asumir á forza hoxe, e que garantan a fortaleza de todos os servizos públicos e que renuncien aos recortes, á degradación do público e á privatización, os mantras neoliberais que foron os que nos levaron a esta situación de confinamento -que respecto, pero non comparto, ao ollar o que fan Portugal, Suecia ou Alemania- e de desastre xeralizado...sobre todo cando saiamos do túnel.

Xabier Ron
Brión, 24 de abril de 2020
Foto que sae hoxe en La Voz de Galicia ilustrando
a diferenza entre Tui e Valença

mercredi 22 avril 2020

EVOLUCIÓN DATOS DO MEU MARXINAL CARÁCTER CONFINADO


Datos oficiais a 22 de abril do 2020 (os datos de poboación son os de 2019 para todos)...marco a diferenza de crecemento entre os datos do 16 e os do 22...


Desde sempre resultáronme interesantes estes traballos de ver como avanzan os datos, desta volta despois de 6 días. Isto permite ver a incidencia e eficacia das restricións, tanto no grao severo coma flexible. 

Mais tamén porque ver a unha articulista de La Voz de Galicia dicir, pouco máis, que ela non quería ser sueca porque aí se deixaba morrer aos seus habitantes, parecíame pouco serio e afastado dos datos reais a pouco que se ollen sen exaltacións propias do sentimento nacionalista español, tan de moda ultimamente. 

 Os datos demostran, mais unha vez, o comportamento exemplar de Corea de Sur, pois non se move na porcentaxe ínfima de contaxios con respecto ao total da poboación e moi pouco na taxa que compara falecementos con casos positivos confirmados.


Interesa tamén confirmar o paralelismo en canto a contaxios entre Dinamarca (restricións severas) e Suecia (restricións flexibles), se ben o comportamento de defuncións é máis grave no caso de Suecia.

Aínda así, se fixéramos a conta de ver canto é a porcentaxe de falecidos por coronavirus con respecto ao total poboacional, sáenos un 0,017 en Suecia e en Dinamarca un reducido 0,006. En España sairía un 0,046...sempre por diante dos países nórdicos...tanto de Dinamarca coma de Suecia...(de facer a articulista da La Voz estes cálculos non diría as tonterías que escribiu).

Alemania segue mantendo unhas porcentaxes estables no sentido de que seguen sendo máis da metade inferiores á española (0,178 fronte ao 0,44%).

De maneira máis ou menos semellante, podemos citar a Portugal que, se ben con moita menos poboación, mantén unha porcentaxe de contaxios a metade inferior a España e unha taxa de falecementos á altura de Alemania.

Polo tanto, non hai datos que invaliden as estratexia de Alemania ou Suecia, máis flexibles no tocante a control de mobilidade persoal e, polo tanto, máis respectuosos con dereitos e liberdades. A terapia de test masivos + localización e control dos grupos transmisores revélase -ao meu humilde entender- como a máis equilibrada. 

De feito, Suecia non interrompeu o ciclo vital en ningún eido, só ponderaron os encontros multitudinarios reducindo aforo de asistencia, pero a vida seguiu máis ou menos intacta, polo que non van padecer ningunha síncopa. Alemania abriu o 20 de abril lugares como talleres, librerías, perruquerías, e o 4 de maio anuncian un retorno pausado ás aulas, ao igual que Portugal. Nós seica, seguiremos con Estado de Alarma até o 9 de maio...

mardi 21 avril 2020

ESPONTÁNEO COLLAGE POLA LIBERDADE DA PALABRA




ESPONTÁNEO COLLAGE POLA LIBERDADE DA PALABRA
divertimento serio a partir do diálogo con Antonio Gamoneda e a súa Descripción de la mentira (1977)



Non nos resistamos ou si
a mentira tece a súa trampa
con veleno e seduce os xiros
da semántica
a palabra perde as letras
unha a unha

feridas de morte


Un xoguete en mans dos arteiros
e canallas
de todo signo
expelen o crítico sentido crítico
a un lugar miserento
onde o fedor é o lixo


Porque non hai máis grande mentira
que a mentira que se impón
como a verdade única do Gobernante
así morren as democracias

Cando hai mentira
tamén hai censura
e esquecemento

'el olvido entró en mi lengua y no tuve otra conducta que el olvido'

sen dúbida      amigo Gamoneda

'éste es un año de cansancio. Verdaderamente es un año muy viejo'

porque así encerrados
perdemos vida
pasan os días coma unha procesión
da Santa Compaña
disposta a levar a enerxía e os folgos
para fundilos na forxa do alén


Mentres a mente rebule e ferve
e acoitela todo vestixio da falsidade
que se impón detrás dos sorrisos

Maquiavelo habita aí

sobre o meu cadavre
cuspen as bondades delatoras

Para esquecer hai que coñecer
para coñecer hai que ler
e pensar
moito

'Después del conocimiento y el olvido ¿Que pasión me concierne?

'Quién juzgará a quien ha traicionado a la traición?

Quen vixila a quen nos vixila?

Todo se volve unha enorme pantalla
o futuro din é este presente
incomunicado de pel e tacto
o diagnóstico será mesmo
un canto de orfandade de mans

Os argumentos retórcense e
a diarrea sacude os interiores
da palabra xusta
ponderada no exercicio
hoxe axusticiada
no malabar
imposible
e ferinte
do diálogo


'Siéntate con dulzura en el medio o
al borde de las ruinas'

E contempla o futuro
de vates e profetas
mentres eu devezo
pola colleita do pasado


'Nuestros labios envejecieron en palabras incomprensibles'
Non quero un futuro de videoxogo
non quero o simulacro do amor

Para esquecer hai que coñecer
eu coñecín


¿Qué harías tú si tu memoria estuviera llena de olvido, qué harías
tú en un país al que no querías llegar?


Xabier Ron
21-abril-2020
audio con lectura do diálogo










dimanche 19 avril 2020

A DOUS METROS




A dous metros
conxeados no silencio
os pasos que non damos
por medo
ese poderoso virus
roe corrompe

Dorme asustado
o alento que nos fai

A pel busca unha calor
que o medo impide

e as caricias

a  i  r  e

xogan coa forma
da confesión
do amor

e
c
o

dun tempo pasado

Na ringleira
contamos os metros
coma se fose unha conta atrás
e recuamos

vomitaron tantos
números e sancións
que asulagaron a razón

A dous metros
forzamos as conversas
perden o tacto
íntimo
todos escoitan
o de todos

algúns mesmo
sospeitan
mesmo algúns
axexan
cazadores da desesperanza
e da fuxida do gran cárcere

A dous metros
ti e eu
nunca nos amaremos
Se o medo acoitela
como vivir a paixón?
Maldigo o sexo virtual
canallada dos que gozan
con esta enorme cadea

Ao saíres entre a grella
ollas os balcóns e as fiestras
entre as cortinas
asoman mans e facianas
furtivas
covardes
temerosas
anónimas

E desexarías sobrevoar
o monte coma sempre
aí onde a ninguén
lle interesou chegar

explorar a liberdade de ser
humano e sentir
o osíxeno puro
entre os sendeiros
explorados tan só
por almas intrépidas




Xabier Ron
Brión, 19/04/2020

samedi 18 avril 2020

NÚMEROS CURIOSOS QUE ESPERTAN NO MEU MARXINAL CARÁCTER CONFINADO

Son máis de letras, mais, ás veces, os números fríos posúen unha literatura moi directa...eis o que me pasou con estes que argallei no meu maxún durminte até que o calculei de verdade

Datos oficiais a 16 de abril (hoxe España xa pasa das 20 mil defuncións e prescindo de elucubracións sobre os erros de cómputo, porque as eivas a este repecto hai que agardalas en todos os países e nas dúas porcentaxes que me interesan) (os datos de poboación son os de 2019 para todos)

 Nos medios normalmente falan en números brutos...sen falar das porcentaxes en base á poboación, nin adoitan especificar se as medidas de 'confinamento' son as mesmas ou non...



O Estado español aplica un dos confinamentos máis extremos -xa coñecemos os milleiros e milleiros de sancións- e, no entanto, a porcentaxe entre positivos e poboación total é a máis alta dos estados que escollín por simple curiosidade (0,38%) e despois Italia (0,27%). Alemania e Francia comparten a mesma porcentaxe (0,16%), se ben Alemania ten 16M máis de habitantes., Portugal ten unha taxa do 0,18% cunha poboación de pouco máis de 10M, e logo a comparación entre Dinamarca e Suecia é relevante, xa que o primeiro aplicou medidas severas de confinamento, mentres que Suecia medidas laxas e flexibles e, no entanto, comparten a mesma porcentaxe cando Suecia duplica en poboación a Dinamarca (0,12%). E Corea do Sur é sinxelamente a de mellor taxa (0,02%). 

Teño que dicir que desexaba que estes cálculos me demostraran que países como Corea do Sur ou Suecia se equivocaron coa súa estratexia tanto de prevención como de tratamento e control. Sabido é que Corea do Sur se esforzou desde o primeiro minuto en localizar positivos e grupos transmisores para o seu control e impedir o espallamento. Isto é, as células malas (usarei unha metáfora médica) eran as identificadas e as atacadas coa terapia prevista, sen ser unha terapia moi invasiva que atacase ás celulas boas tamén...Penso que nos estados de confinamento severo a terapia non tivo en conta este principio.

A segunda das porcentaxes ten en conta as defuncións sobre o total de positivos. Aquí xa inflúen circunstancias como as patoloxías previas, a idade da persoa enferma e... o estado do sistema sanitario para atender emerxencias sanitarias, etc. Dos datos emerxe que España está nun 10,46% mentres que Italia chega ao 13,1% e Francia ao 16%. Portugal manifesta unha taxa inferior ao 5%, mentres que Alemania e Corea do Sur son os que ofrecen unha taxa de curación maior, xa que só falecen 2,82% (Alemania) e o 2,12% (Corea do Sur, de novo a de mellores resultados). 
 
Non nos debera ter transmitido algunha ensinanza a este respecto? Eu son dos que pensa que si...desde o primeiro instante, antes mesmo de se decretara Estado de Alarma...pensaba e penso que o modelo é o de Corea do Sur...

Loxicamente, para aplicar a receita coreana había que ter as ferramentas...e esas, a estas alturas de contaxios, aínda non son de aplicación nin xeralizada nin masiva, senón moi selectiva, pois amizades mesmo están en corentena porque tiveron algo de tos e febre...pero sen saber se realmente é COVID-19 porque, ao non ser persoal sanitario, non se lle fai test...E logo, dentro do clima de medo instálase outra falacia que toda persoa sana é unha persoa asintomática e transmisora. Iso só contribúe a converternos a todos en sospeitosos e así sucede o que sucede. Repito, pode que eu estea errado, mais aquí todo é extremo...até o abafo...

Agora ollemos a foto que El País trae hoxe...pero que acompañarei coa que me mandou un amigo que investiga no país teutón de hai tres ou catro días...en ambos vexo algo moito máis san e menos lesivo para dereitos e liberdades...Claro é unha simple opinión, dun marxinal opúsculo, que diría un amigo filósofo...

Cando vexo estas imaxes e logo os números, algo me di que aquí algo vai mal porque foi mal desde hai anos...En calquera caso, a menos que estea equivocado, o virus que está en Alemania debe ser o mesmo -non creo que mutase tanto- e as receitas do gran capital son as mesmas....ergo?



jeudi 16 avril 2020