samedi 26 février 2011

PEL PARA UNHA FOUCE


teño frío e medo

ao lonxe

na porta do tempo

o verdugo da fouce

lacera sombras no camiño

valo e arame de sangues

que tinguiron vidas e memorias

para el

nada

non somos nada

quizais

unha foto na retina en branco e negro

ou pode que unha historia cíclica

de campos que concentran

vidas para matar esperanzas


e berros de guturalidade para unha benvida

“o traballo liberaravos”

unha mentira máis

para escarnio do amor


es o que vales

es o que gañas

se caes érgueste só de pel

queimada

incinerada


banquete de poderosos

o mercado e o traballo

en mans do capital

son unha barreira máis

un impedimento

un sofremento

unha fouce que sega tempos


mañá

cando se erga a barreira

o tempo será triste pó

dunha memoria silenciada

queimada

incinerada


(iluminación creada por Xosé Poldras, versos re-creados a posteriori, sobre a secuencia onírica que evoca e provoca a imaxe, o 23 de febreiro de 2011)

mercredi 23 février 2011

INDIGNEZ-VOUS! INDIGNÁDEVOS!


Stéphane Hessel, 93 anos, que sobreviviu aos campos de concentración nazis de Buchenwald e Dora. Co-redactor da Declaración Universal dos Dereitos Humanos en 1948, ergue a súa voz para dicir basta xa de indiferenza, basta xa de torcer a ollada cara a outro lado. Edítao en Francia Indigènes, unha pequena casa de edición que, polo de agora, está en Montpellier. A edición en galego verá a luz en Factoría K, e en castelán na editorial Destino (da que se comenta que a primeira edición está xa vendida case sen saír da imprenta. En Francia, máis de 1 millón de exemplares vendidos. A edición francesa que teño nas mans é de xaneiro de 2011.

Para animar a que o leades, só citarei estas liñas:

"Aux jeunes, je dis: regardez autour de vous, vous y trouverez les thèmes qui justifient votre indignation -le traitement fait aux immigrés, aux sans-papiers, aux Roms. Vous trouverez des situations concrètes qui vous amènent à donner cours à une action citoyenne forte. Cherchez et vous trouverez!"

"Á mocidade dígolle: mirade ao voso redor, atoparedes os temas que xustifican a vosa indignación -o trato dado aos inmigrantes, aos sen papeis, aos xitanos. Atoparedes situacións concretas que vos impulsan a emprender unha acción cidadá forte. Buscade e atoparedes!"

O berro de xustiza de Hessel interesa porque achega unha luz interesante sobre o significado do traballo que se realizaba na Resistencia e o programa de futuro. E interesa sobre todo polo seu posicionamento claro en defensa dos Dereitos Humanos e por incidir na necesidade dunha Cultura de Paz.

lundi 21 février 2011

A QUEN LLE CORRESPONDE O PREMIO Á MELLOR INTERPRETACIÓN NO FILME QUE ESNAQUIZOU O ARTIGO 47 DA CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA?

“Todos os españois teñen dereito a disfrutar dunha vivenda digna e axeitada. Os poderes públicos promoverán as condicións necesarias e establecerán as normas pertinentes para facer efectivo este dereito regulando a utilización do solo de acordo co interés xeral para impedir a especulación. A comunidade participará nas plusvalías que xere a acción urbanísica dos entes públicos” (Constitución Española, art. 47)

Sinopse: incumprimento sistemático por parte dos poderes públicos da súa función de control da especulación e incumprimento na provisión das condicións e normas para a realización plena deste dereito constitucional.

Argumento: Os gurús da economía do libre mercado, perfectamente aliñados coas oligarquías dominantes, non queren admitir que esa liberdade, cando non vai da manda xustiza social, está destinada a beneficiar a uns poucos en detrimento da masa social. Eses poucos convértense en “acaparadores” dun ben que debe ter un valor de uso e non un valor de cambio. Orixinouse así unha ofrenda ao Deus Mercado en forma de promocións urbanísticas de todo tipo e pelaxe baixo a acción dos axentes privados vencellados á actividade urbanistica como ben ilustra Miguel Martínez, profesor da Universidade de La Rioja.

Así, elaborouse –e queren seguir igual- unha ficción narrativa (a burbulla inmobiliaria) cunha necesidade que é ben real. Sería difícil conceder o premio ao personaxe que máis e mellor contribuiu na consolidación desta ficción. Pero podemos nomear a propietarios de solo, promotores inmobiliarios, empresas construtoras, axentes de mediación na compra-venda de bens inmobles, técnicos individuais ou estudos que realizan os proxectos urbanísticos, compradores finais e investidores temporais, bancos e entidades financeiras, empresas aseguradoras, empresas de taxación, etc, que, grazas a unha excelente cobertura manipuladora e inoculadora de pensamento único (patróns e modelos televisivos, publicidade,...) foron quen de crear/inventar ex nihilo unha clase social baseada na cultura da propiedade, des-ideoloxizada politicamente, atomizada laboral e sindicalmente, hipnotizada –alienación de Marx- pola fábula/ilusión (mentira) da posesión mediante un diñeiro ficticio (crédito, hipoteca). Uns personaxes que se viron amparados por unha lexislación permisiva para coa especulación inmobiliaria e que contaron para a produción final do relato fílmico co manto protector dos poderes públicos (desexosos de ter máis capacidade de financiación e non de frear a especulación).

Consecuencias: Esa película inzou o espazo galego de edificios que nunca respiran (milleiros en calquera cidade grande galega) ou respiran como moito un mes ou dous ao ano (outros milleiros). O espazo galego perdeu a súa materialidade ecolóxica para pasar a definirse en termos de urbanización. A gran mentira estoura agora en forma de milleiros de desahucios diarios en todo o Estado e en verse atados a unha débeda hipotecaria que os bancos e entidades financeiras queren cobrar. Mais..que lles pasou aos culpables da creación-destrución da burbulla? En liñas xerais, e no noso país, nada. Seguen xogando coas súas cartas trucadas na economía de casino.

Concordamos con Jean-Paul Dollé (L’inhabitable capital, 2010) cando di que este ben, a vivenda, a casa, representa a forma máis elemental de existir e de situarse no mundo. A crise chegou por moitos e diversos motivos, pero poderíamos citar o desaforado proceso construtivo que contribuia a desfasar a oferta sobre a demanda: máis produtos que demandantes a un prezo de “mercado” que afastaba, en primeira instancia, ás persoas que querían vivir nesas casas. O prezo, ademais, inflábase. Xeneralizando, practicáronse dúas vías de incremento: a) unha persoa (rica, por suposto) adquiría varios produtos para dedicarse a empregalos como bens gananciais sexa alugando (con contrato ou sen el), sexa mantendo a vivenda baleira (como produto mercantil para revender cando “mellore” o mercado, i.e., permita gañar diñeiro sobre o prezo pagado polo produto ou, nalgúns casos, como modo de rendibilizar o diñeiro gañado sen declarar); b) alentando fóra das fronteiras de Galicia a compra de segundas vivendas a persoas de economías mais solventes que a galega. Consecuencia: vivendas baleiras case todo o ano; deterioro paisaxístico, medioambiental e social; “expulsión” das xentes dos lugares afectados cara a outros onde os prezos ainda se mantiñan “razonables” (pero non xustos).

Esta realidade urbanística, que mantén uns prezos de mercado e fóra de calquera xustiza social, provoca, en tempos de naufraxio e crise, con cada vez máis dramas familiares pola carencia de emprego, o aumento de persoas “desposuídas”.

Cantos poderes públicos optaron por crear un parque público de vivendas dignas en réxime de aluguer e a un prezo xusto? Cantos poderes públicos exerceron con man firme e ética a tarefa constitucional de frear a especulación?

Ter abrigo, ter onde resgardarse e vivir de forma digna é un dereito constitucional do que nos privaron e queren seguir privando (a non ser mantendo a ficción que deu lugar á burbulla). Fronte a ese relato baseado na cultura da propiedade, faise máis necesario ca nunca un novo relato social e solidario. Cómpre adecuar oferta a demanda e asentar o aspecto inmobiliario sobre a xustiza social. O control debe ser tamén unha tarefa da cidadanía, que debe participar mediante (auto)planificación e (auto)xestión colectivas. Ese relato non é posible dentro da lóxica do capitalismo, desexoso de seguir acumulando e maximizando beneficios como sexa. Só agardamos que xa non teña tantos influxos sobre boa parte da masa social a fábula/ilusión (mentira) da posesión tan ben implantada polos hipnotizadores do capital.

20-febreiro-2011.

Xabier Ron

dimanche 13 février 2011

JE NE SUIS PAS SUR TERRE POUR TUER DES PAUVRES GENS


Boris Vian, un xenio, auténtico. Morreu novo, pero tivo tempo de tocar as artes nas súas diferentes manifestacións. Aínda marabilla o canto antibelicista, Le déserteur (O desertor), do que vos deixo coa canción que se pode escoitar en youtube.

Hoxe, son máis precisos que nunca estes cantos antibelicistas. Cando o concepto de guerra é manipulado e agochado noutras estratexias de colonización e ocupación.

Monsieur le Président
Je vous fais une lettre
Que vous lirez peut-être
Si vous avez le temps

Je viens de recevoir
Mes papiers militaires
Pour partir à la guerre
Avant mercredi soir

Monsieur le Président
Je ne veux pas la faire
Je ne suis pas sur terre
Pour tuer des pauvres gens

C'est pas pour vous fâcher
Il faut que je vous dise
Ma décision est prise
Je m'en vais déserter

Depuis que je suis né
J'ai vu mourir mon père
J'ai vu partir mes frères
Et pleurer mes enfants

Ma mère a tant souffert
Elle est dedans sa tombe
Et se moque des bombes
Et se moque des vers

Quand j'étais prisonnier
On m'a volé ma femme
On m'a volé mon âme
Et tout mon cher passé

Demain de bon matin
Je fermerai ma porte
Au nez des années mortes
J'irai sur les chemins

Je mendierai ma vie
Sur les routes de France
De Bretagne en Provence
Et je dirai aux gens:

Refusez d'obéir
Refusez de la faire
N'allez pas à la guerre
Refusez de partir

S'il faut donner son sang
Allez donner le vôtre
Vous êtes bon apôtre
Monsieur le Président

Si vous me poursuivez
Prévenez vos gendarmes
Que je n'aurai pas d'armes
Et qu'ils pourront tirer


OBS. La version initiale des 2 derniers vers était: "que je tiendrai une arme , / et que je sais tirer ..." Boris Vian a accepté la modification de son ami Mouloudji pour conserver le côté pacifiste de la chanson !

Tradución de andar por casa, feita só a título informativo e sen afán "estético":

Señor Presidente
escríbolle unha carta
que vostede lerá quizais
se vostede ten tempo

Acabo de recibir
a documentación militar
para ir á guerra
antes do mércores tarde

Señor Presidente
non quero facela
non estou sobre a Terra
para matar a xente inocente

Non é para anoxalo
teño que dicirllo
a decisión está tomada
vou desertar

Desde que nacín
vin morrer ao meu pai
marchar aos meus irmáns
e chorar aos meus nenos

A miña nai sofreu tanto
está na súa tumba
e búrlase das bombas
e búrlase dos versos

Cando estaba prisioneiro
roubáronme a muller
roubaronme a ialma
e todo o meu prezado pasado

Mañá de mañanciña
pecharei a miña porta
deixando os anos mortos
e irei polos camiños

Mendigarei a miña vida
polos camiños de Francia
desde Bretaña até a Provenza
e direille ás xentes:

Negádevos a obedecer
Negádevos a facela
Non vaiades á guerra
Negádevos a ir

Se hai que dar o sangue
ide dar o voso
sodes bon apóstol
Señor Presidente

Se voste me persigue
avise aos policías
que non irei armado
e que poden disparar

OBS. A primeira versión dos dous últimos versos era: "que terei unha arma / e que sei disparar"; Boris Vian aceptou a modificación do seu amigo Mouloudji para conservar o lado pacifista do poema.

samedi 12 février 2011

UN MARROQUÍ E SEIS PERSOAS

"Liberado un marroquí de 19 años secuestrado y agredido por 6 personas en una gasolinera de Conil de la Frontera (Cádiz)"

O titular sae nos medios dixitais, e pode que saia nos impresos, non sei. Preocupan da nova dúas cousas e que raian no insano: a) a necesidade de identificar e marcar sempre aos que son de fóra...a ese outro...; b) que por riba, segundo se ve no titular, debe pertencer a outra subespecie humana, xa que semella non merecer o cualificativo de persoas; c) o cualificativo de "persoas" dedícase aos da casa, por suposto, aos de aquí, eses meréceno....

e, ao ler a nova, pregúntome se esas 6 persoas merecen tal cualificativo e non lles sería mellor denominalas directamente animais e bestas, carentes de calquera rastro de humanidade...o trazo que debe distinguir a alguén para ser denominado persoa.

mercredi 9 février 2011

A EUROPA-FORTALEZA SOTERRA OS PRINCIPIOS DA SOLIDARIEDADE INTERNACIONAL


As fronteiras non son, de forma imperativa, barreiras infranqueables. As naturais, as que establecen os marcos xeográficos, son máis ben lugares para o paso, para o encontro comercial, para a aprendizaxe relacional.

A historia amosa moi ben como os límites administrativos non son quen de frear o espazo do encontro: así foi entre Galicia e Portugal durante toda a Idade Media desde que se consolida o desmembramento do que podería ter sido, quizais, un único país. Outra boa proba é dada pola presenza lingüística: os trazos expándense e así, por poñer um exemplo que coñezo ben, en Taramundi (Asturias) a lingua galega é ben empregada e recoñecida.

As persoas non cren nesas fronteiras administrativas. Pero, desde que nos lanzamos á voráxine neoliberal, esas fronteiras multiplicaron a súa forza de rexeitamento e se dotaron de medios físicos dignos de pasados de terror coma os da Inquisición. Así foi como na primeira década deste século XXI nos tiñamos que manifestar e tiñamos que loitar contra os valos de púas de Ceuta e Melilla que tinguían de sangue o espazo de encontro entre Europa e África.

Ou podíamos comprobar como a administración e o concepto securitario-policial de fronteira converteron ao Mar Mediterráneo nun inferno na terra, nun monstro que abre a boca para tragarse milleiros de vidas e proxectos en vez de ser un mar para o encontro cultural e comercial.

Non contentos con elaborar unha Directiva de Retorno, bautizada polas persoas non alienadas, como Directiva da Vergoña, non contentos con desenvolver unha policía de fronteiras (FRONTEX), non contentos con ningunear aos Dereitos Humanos, non contentos con establecer leis que son puro racismo institucional, Europa mercadea con diñeiro vidas humanas.

Así enténdense os Centros de Internamento para Estranxeiros espallados no Norte de África pagados con diñeiro Europeo; así entendemos a anunciada creación dun muro de 12,5 km en Grecia; non abraia entón a permisividade para coa ignominia da muralla que destrúe a dignidade da poboación palestina.

O Tribunal Europeo de Dereitos Humanos de Estrasburgo ten por diante a inxente tarefa de defender o que ninguén quere defender. E os pobos de Europa temos a obriga de voltar ás fronteiras relacionais. Non existen persoas ilegais. E se hai que falar de ilegalidade, non hai maior ilegalidade que utilizar África como vertedoiro de Europa, seguir cos procesos de colonización encoberta e desbaldir o continente dos seus recursos primarios.

lundi 7 février 2011

TODO O QUE SEXA CON TAL DE "VENDER" A CIDADE DA CULTURA


Hai momentos nos que resulta interesante comportarse coma un antropólogo, na actitude de observador, para ollar como se move a sociedade. Un deses movementos xorde do apoio do colectivo de hostaleiros á Cidade da Cultura.

Nada teño en que se manifesten e mesmo se confabulen para que sexa reclamo turístico e frotarse as mans perante os "cheos" que vai ter a cidade pola (suposta) atractividade do mausoleo en cuestión. [XA TEREMOS OCASIÓN DE FALAR SOBRE ISTO NUN FUTURO NON MOI AFASTADO E QUE ME LEMBRA COMO ESTÁN DEFRAUDADOS OS NOSOS XESTORES POLA FALTA DE CUMPRIMENTO DAS EXPECTATIVAS NUMEROLÓXICAS DO AVE MADRID-VALENCIA]

Máis preocupante é pensar que algo que nace para ser "cultural", "espazo de lectura", "espazo para a investigación", como teño escoitado aos seus defensores, sexa agora destinado a outros factores dignos da americanización que sofre a nosa vida.

Por iso, cando os hostaleiros din que o seguinte paso "es dotarla de funcionalidad y contenido" con el objetivo de "rentabilizar las instalaciones y convertirlas en un epicentro turístico para miles de visitantes de todo el mundo" póñome a padecer e a pensar que, definitivamente, isto dános a razón aos que criticamos o desbaldimento que representa para a cultura de Galicia.

Mal cadra a "investigación", a "lectura" e a "cultura" coas expectativas que se poden argallar para xustificar a atractividade e a rendibilidade económica da CdC. Pero, postos a idear solucións, só falta poñer uns baños termais, unhas tendas, e porque non unha discoteca -espazo para botellón hai-, e xa temos o paquete turístico da nova Marina d'Or no monte Gaiás.

dimanche 6 février 2011

O ESTADO NON PROTEXE, ATACA ÁS PERSOAS


Pode semellar que me afundo nas raíces do anarquismo, deixándome xa atrapar, pero non (a pesar de que teño a pensadores anarquistas como Onfray entre os meus favoritos, e a pesar de que teño no meu ADN comunista unha enorme composición anarquista, tal como o carácter libertario, epicúreo e ético do individuo).

O que si acontece é que este Estado burgués, coa súa poderosa máquina de control, represión, imposición e dominio, coa súa sacrosanta admiración polas receitas máis mortíferas e devastadoras do capitalismo (reforma laboral; fondos públicos para a banca e bancarización das caixas; redución orzamentaria a educación-sanidade-servizos sociais; pensionazo;...), incumpre todas e cada unha das funcións protectoras que debe ter un Estado realmente democrático.

Son innumerables as probas, mais nesta reflexión quero dar cabida a dous feitos moi actuais e que, realmente, me anoxan e cabrean: a) os desahucios e b) os "esquecementos" da Administración Pública.

a) Os desahucios
Os desahucios de milleiros de persoas caen nese rango. Moitos destes desahucios responden a expropiacións forzosas, mal remuneradas, e sobre todo moi tarde. Expulsións en nome do progreso capitalista que é antes ben unha completa involución e que atacan a dignidade desas persoas.

O Estado máquina arrolladora, xera unhas marxes sociais cada vez máis frecuentadas por persoas de todo tipo e que responden a un mesmo perfil: foron enganados polos axentes de persuasión do capital. Nesta óptica entran os outros desahucios, os que veñen provocados por non poder atender a unha hipoteca sempre desorbitada, imposible de pagar neste tempo de naufraxio. O culpable principal: o sistema bancario, ese que se beneficiou do diñeiro público e que se queda agora coas vivendas e quere seguir cobrando a hipoteca adebedada. Verdadeiro atendado social que algún acto de xustiza pode frear, pero que debera ser cancelado xa pola maquinaria estatal. Pero...interésalle ao Estado impedir que milleiros de persoas, de familias se queden na rúa, sen fogar....despois de que quedasen sen traballo e dos ingresos????

b) Os "esquecementos" da Administración Pública
Agora falarei dalgúns aspectos do que denomino "esquecementos" da responsabilidade da Administración Pública como prestadora de servizos, como protectora ante situacións de clara vulneración. Un deses esquecementos vén dado pola cobertura ás familias que teñen nenos ou nenas con cancro. Auténticas penurias que, por riba, teñen que lidiar coa "comprensión" da empresa e do Estado para non seren privadas de traballo e de axudas económicas para soportar o duro trance que supón o proceso de cancro (véxase o excelente perfil que nos trae hoxe Jorge Casanova en La Voz). Burocracia fronte a humanidade. E menos mal que existen entes privados que achegan o seu diñeiro vía fundacións para cubrir o que non fai a Administración Pública. E isto aínda, se cabe máis, cabréame. Non vou criticar o xesto das persoas enriquecidas (Tojeiro, Jove) pero si censuro que o Estado, vía fiscalización progresiva, non faga o que ten que facer para afortalar o Estado de Benestar e poñer en marcha mecanismos desde o público que protexan a estas persoas en situacións tan difíciles coma esas.

Os "esquecementos" das Administracións Públicas son contínuos no tocante á protección de persoas en situación de risco de exclusión social. Unhas subvencións destinadas a organizacións e os dereitos sociais convértense en caridade. Así operan.

Este Estado burgués non sabería protexer ás persoas. Non é esa a súa intención. Tan só quere manter unha determinada posición de certas elites situadas na toma de decisións dos asuntos principais que afectan á vida das persoas. De feito, e volvendo ao urbanismo e aos desahucios, algúns especialistas en urbanismo como Jean-Paul Dollé sinalan que ao capitalismo non lle interesan as persoas sen fogar (sans logis). O capitalismo quere prescindir dos que non poden ser propietarios, aos que considerará lixo (déchets)

Os hipócritas que rexen os nosos destinos pensan que temos que soportar pacientemente o que eles decidan. Pode ser que sexa así durante un tempo, mais, como vemos en Túnez ou en Exipto, a paciencia ten un punto de non retorno e entón estourará a indignación xeneralizada dunha sociedade cansa de verse, cada vez máis, no cárcere das marxes.

mercredi 2 février 2011

TEMOS QUE SER AGRADECIDOS....


ENTÓN DIGAMOS GRAZAS POR FACERNOS ESE REGALO....EU FÁGOO EMPREGANDO A IMAXE DE EZCURRA QUE SAE HOXE EN REBELIÓN...

IRONÍA? BIEN SÛR! OF COURSE!

O TEMPO SEMPRE DITA AS SÚAS FERMOSAS SENTENZAS...O TRISTE É QUE CANDO SE DEAN CONTA DA COITELADA DADA...SERÁN AS PERSOAS E A SÚA DIGNIDADE COMO PENSIONISTAS AS SENTENCIADAS...

GRACIÑAS POR FACERNOS MÁIS FORTES...O QUE NON MATA ENGORDA...

PERO, POR FAVOR... NON DIGADES MÁIS QUE O FACEDES POR MIN!

mardi 1 février 2011

POURQUOI EST-IL SI DIFFICILE DE FAIRE ENTENDRE LA VOIX DE LA LYRIQUE MÉDIÉVALE?

Je viens de lire le compte-rendu de Antoni Rossell à propos de l'édition d'un colloque guidée par Maria Lanutti et Massimiliano Locanto, Tracce di una tradizione sommersa: I primi testi lirici italiani tra poesia e musica, Edizione del Galluzo, Fondazione Ezio Franceschini, Firenze, 2005.

Et le résultat est satisfaisant. Le compte-rendu s'exerce au niveau de la description mais sans fuir, au contraire, l'interprétation et la critique des différents travaux contenus dans le livre.

Si la première finalité du colloque de Cremona était étudier deux manuscrits italiens du moyen-âge, la Carta Ravennate et le Frammento Piacentino, ce qui attire notre attention en fonction du compte-rendu de Rossell, c'est voir comment les philologues, dès qu'ils s'attachent à la musique, tombent dans le piège de la généralisation fautive et dans celui du dogme scriptocentriste, qui déplace ou même nie l'importance de la dimension musicale (et orale) des textes lyriques.

L'existence du manuscrit ne peut pas s'imposer sur la transmission orale et musicale. Et je suis avec Rossell losqu'il dit que l'absence de preuves écrites ne signifie pas inexistence du fait oral.

Gruber le disait en 1983, les troubadours avaient en vue, le mot, le so (aussi bien mélodie que structure métrique) et la razo pour créer leurs compositions. Si nous, interprètes et lecteurs du XXIe siècle, nous ignorons cette relation, l'interprétation qui en résulte de notre activité fait défaut.

Rossell s'inscrit de façon volontaire sur le champ des oralistes. Et aussi bien les concepts d'analyse que le regard définissent parfaitement pourquoi la "variabilité" n'est pas synonyme d'"irrégularité", comme le veulent les philologues dogmatiques.

Au lieu de repousser l'importance de la musique, il s'agit, comme le déclare Rossell dans ce compte rendu, de voir, lorsque les philologues parlent de texte et de musique, ce qu'on entend par ces deux termes.

Un autre aspect important mis en relief par Rossell: si on veut réaliser une analyse panromane de la lyrique médiévale, il ne faut pas oublier le corpus de la lyrique galégo-portugaise. Et pourtant, dans ce colloque cette lyrique est la grande absente. Les conclusions ne peuvent être panromanes si on méprise ce corpus.